Giá thép xây dựng tại Việt Nam đang tăng liên tục, tạo ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp và nhà thầu. Vậy, đâu là những yếu tố chính đang chi phối thị trường thép xây dựng hiện nay? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhìn nhận rõ hơn về các nguyên nhân đó, từ góc độ chuyên môn đến bối cảnh thị trường, để từ đó chủ động hơn trong chiến lược sử dụng và dự toán cho từng công trình, đồng thời giúp bạn hiểu rõ hơn về các tình hình hiện tại.

1. Biến động giá nguyên liệu đầu vào

Nguyên liệu sản xuất thép như quặng sắt, thép phế liệu và than cốc chiếm phần lớn trong cơ cấu chi phí. Khi giá các nguyên liệu này tăng do khan hiếm hoặc gián đoạn nguồn cung, giá thành thép sẽ lập tức bị đẩy lên.

Nguyên liệu đầu vào để phục vụ sản xuất thép tại Việt Nam phụ thuộc nhiều vào tình hình các quốc gia khác

Tại Việt Nam, các nhà sản xuất thép lớn như Mỹ Việt, Hòa Phát, Hoa Sen đều phụ thuộc vào nguồn quặng sắt và than cốc nhập khẩu. Do đó, giá thép trong nước luôn biến động theo giá nguyên liệu trên thị trường quốc tế. Thực tế cho thấy, giai đoạn cuối năm 2020 đến giữa năm 2021, giá quặng sắt thế giới đã tăng đột biến, có thời điểm vượt mốc 230 USD/tấn do nguồn cung từ các nước khai thác lớn như Brazil và Úc bị gián đoạn vì nhiều lý do. Điều này đã trực tiếp đẩy giá thép xây dựng trong nước tăng liên tục, có lúc tăng khoảng 40% so với đầu năm.

Vậy nên biến động giá nguyên liệu đầu vào ảnh hưởng trực tiếp và lớn nhất gây tác động đến giá thép xây dựng được bán ra trên thị trường. 

2. Chính sách thương mại và thuế quan toàn cầu

Các chính sách thương mại và thuế quan của các quốc gia cũng có ảnh hưởng lớn đến giá thép. Thuế chống bán phá giá, thuế nhập khẩu, hay các rào cản kỹ thuật có thể làm tăng chi phí nhập khẩu thép thành phẩm hoặc nguyên liệu đầu vào, từ đó đẩy giá thép trong nước lên cao. Khi một quốc gia áp dụng các biện pháp bảo hộ thương mại, giá thép nhập khẩu sẽ tăng, tạo điều kiện cho các nhà sản xuất trong nước tăng giá bán.

Giá thép cũng chịu ảnh hưởng nhiều bởi các chính sách thương mại và thuế quan toàn cầu 

3. Tỷ giá và chi phí logistics

Giá thép xây dựng tại Việt Nam còn chịu ảnh hưởng từ tỷ giá hối đoái (USD/VND) và chi phí logistics:

Tỷ giá hối đoái: Các doanh nghiệp sản xuất thép thường phải nhập khẩu nguyên liệu thô. Do đó, sự biến động của tỷ giá hối đoái, đặc biệt là sự tăng giá của đồng đô la Mỹ, sẽ làm tăng chi phí nhập khẩu, đẩy giá thành sản phẩm lên.

Chi phí logistics: Chi phí vận chuyển, cả trong nước lẫn quốc tế, cũng là một yếu tố quan trọng. Giá nhiên liệu tăng, tình trạng tắc nghẽn cảng biển, hay chi phí thuê container tăng cao đều trực tiếp làm tăng chi phí vận chuyển, từ đó tác động đến giá bán thép.

Chi phí vận chuyển thép thành phẩm hoặc nguyên liệu đầu vào qua đường cảng biển là một khoản chi phí không hề nhỏ, đặc biệt khi tình trạng tắc nghẽn ảnh hưởng tới nguồn cung

4. Nhu cầu xây dựng trong nước và quốc tế

Nhu cầu mạnh mẽ từ thị trường là một động lực chính đẩy giá thép đi lên. 

Một ví dụ điển hình mà bạn có thể thấy là dù thị trường bất động sản dân dụng thời gian gần đây có phần trầm lắng, nhưng nhu cầu thép vẫn được duy trì ở mức cao nhờ việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công. Các dự án hạ tầng trọng điểm như cao tốc Bắc-Nam, sân bay Long Thành, và các công trình giao thông khác đã tạo ra một lượng cầu thép khổng lồ và ổn định. Nhu cầu lớn này giúp các nhà sản xuất duy trì sản lượng và có cơ sở để giữ giá thép ở mức cao.

Khi nhu cầu tăng, mà nguồn cung không đủ cung ứng ngay lập tức, cũng sẽ khiến giá thành tăng lên theo cầu

Ngoài ra, nhiều thống kê cũng cho thấy tại Việt Nam, vào mùa cao điểm xây dựng (thường là sau Tết Nguyên đán đến cuối quý III), giá thép trong nước cũng có xu hướng tăng mạnh hơn bình thường.

Đối với thị trường quốc tế thì khi nhu cầu xây dựng dân dụng và cơ sở hạ tầng của nhiều quốc gia tăng lên, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển nhưng không có ưu thế về tự sản xuất thép hay thiếu nguyên liệu, phải nhập nguyên liệu và thành phẩm từ nước ngoài, dẫn đến cạnh tranh nguồn cung thép ở quy mô toàn cầu.

5. Chính sách điều chỉnh vĩ mô từ nhà nước

Chính sách của nhà nước cũng đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết giá thép. Các chính sách về thuế, tín dụng, hay đầu tư công đều có thể ảnh hưởng gián tiếp hoặc trực tiếp đến thị trường. Chẳng hạn, việc nhà nước điều chỉnh chính sách tài khóa mở rộng, tăng chi tiêu công, thúc đẩy mạnh các dự án đầu tư công sẽ làm tăng nhu cầu về xây dựng, từ đó tác động đến giá thép. Ngược lại, các biện pháp kiểm soát lạm phát hay chính sách thuế qua chính sách tài khóa thắt chặt có thể giúp ổn định giá cả.

>>> Khám phá TOP các doanh nghiệp thép xây dựng chất lượng nhất hiện nay tại: 10 nhà cung cấp thép ống uy tín tại Việt Nam

Tóm lại, sự biến động của giá thép xây dựng là kết quả của nhiều yếu tố phức tạp, có những yếu tố tác động ngắn hạn nhưng có những yếu tố tác động dài hạn. Khi bạn nắm được các yếu tố này, bạn có thể chủ động hơn trong việc lập kế hoạch, dự toán chi phí và tìm kiếm các giải pháp tối ưu nhất khi thị trường biến động giá thép.